จากตอนที่แล้วซึ่งเป็นปฐมบท ในการแนะนำกลุ่มปลาหมู Loach ได้เป็นที่พอจะรู้จักกันมากขึ้นแล้ว ถ้าใครยังไม่ได้อ่าน ก็เข้าไปดูได้ที่ Link ช่วงท้ายของบทความนี้ครับ
มาในตอนที่ 2 นี้ จะเป็นตอนต่อเนื่อง โดยจะเจาะลึกถึงกลุ่มปลาหมูสกุล ชื่อว่า Botia กลุ่มปลาหมู Botia นี้เป็นที่รู้จักกันในบ้านเราเป็นอย่างดี มีปลาหมูที่รู้จักกันหลายชนิด ที่คุ้นเคย คุ้นตา คุ้นหูที่สุด น่าจะเป็นปลาหมูโยโย่ นั้นเอง เพราะหาซื้อง่าย ตัวไม่ใหญ่มากนัก และราคาถูก
ซึ่งเมื่อก่อนปลาหมูก็อยู่ในสกุล Botia เกือบทั้งหมด จนมีการแยกออกไปเป็นสกุลใหม่หลายสกุล เฉกเช่น ปลาหมูอินโด ตัวสวย น่ารัก ก็ได้มีการแยกไปเป็นอีกสกุลนึง คือ Chromobotia โดยปลาหมูในสกุล Botia ผมจะแนะนำไปทีละชนิด เพื่อความเข้าใจในปลาหมูชนิดนั้นๆกัน
ทำความรู้จักปลาหมู (Loach) สกุล Botia กันครับ |
1.ปลาหมูโยโย่ (Botia almorhae)
ขนาดโตเต็มวัย : 15 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 22 28 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศปากีสถาน ,บังกลาเทศ ,เนปาล ,อินเดีย
ปลาหมูโยโย่ ชื่อนี้ค่อนข้างคุ้นหู อย่างที่ผมเคยบอกไปแล้วไว้ในตอนที่ 1 ว่าที่เรียกว่า โยโย่ เพราะลายข้างตัวมัน จะเห็นเหมือนเขียนว่า Y o Y o จึงเรียกว่า หมูโยโย่ ซึ่งลายของแต่ละตัวเมื่อโตขึ้น จะไม่เหมือนกันซักทีเดียว บางตัวอาจมีขีดเพิ่มเติมไปมาระหว่างข้างลำตัวเพิ่มขึ้น หรือบางตัวก็ยังคงมีลายให้เห็นคำว่า Y o Y o อยู่บ้าง
การเลี้ยงปลาหมูโยโย่นั้น ไม่ใช่เรื่องยาก สามารถปรับตัวได้ดีในตู้เลี้ยง กินเก่ง เลี้ยงหลายตัวเป็นฝูงได้ อาจมีทะเลาะกันบ้างก็เล็กน้อย เวลาทะเลาะสู้กัน สีและลายข้างลำตัวจะจางเลือนลง ซึ่งเป็นเรื่องปกติของปลาหมูโดยทั่วไปที่เวลาต่อสู้กันจะเป็นลักษณะเช่นนี้ พอซักพักก็จะกลับมาเป็นแบบเดิม
ปลาหมูโยโย่นั้น หาซื้อง่าย พบได้ทั่วไปมีเข้ามาเรื่อยๆ แต่จะขายกันในขนาดตัวที่ยังเล็กอยู่ ประมาณ 1-2 นิ้ว ราคาไม่แพง ส่วนตัวใหญ่ๆนั้นมีขายกันน้อย
ลายข้างลำตัวที่เห็น จะเห็นว่ามีลักษณะคล้าย Y o Yo
นี้เป็นลักษณะลายต่างๆ ของหมูโยโย่ ซึ่งจะแตกต่างกันออกไปเมื่อเริ่มโตขึ้น
2.ปลาหมูพม่า (Botia histrionica)
ขนาดโตเต็มวัย : 13 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 25 28 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศพม่า ,อินเดีย
ปลาหมูพม่า เป็นปลาหมูที่มีเข้ามาเรื่อยๆ บางเวลาอาจหายาก บางครั้งอยู่ในตู้ขายรวมกับปลาหมูโยโย่ขนาดเล็ก เป็นปลาหมูที่เลี้ยงง่าย ไม่ดุ เลี้ยงรวมกันหลายตัว กินเก่งมาก เป็นปลาหมูชนิดแรกๆกับโยโย่ที่ผมเริ่มเลี้ยง ขนาดตัวที่ขายกันพอๆกับหมูโยโย่ ราคาใกล้เคียงกัน
3.ปลาหมูม้าลาย (Botia striata)
ขนาดโตเต็มวัย : 10 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 23 27 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศอินเดีย
ปลาหมูม้าลาย เป็นปลาหมูที่ลายค่อนข้างสวย เห็นแล้วสะดุดตา เป็นปลาหมูขนาดตัวไม่ใหญ่มาก เลี้ยงเป็นฝูงสวย ควรมีกัน 5 ตัวขึ้นไป ลักษณะการเลี้ยงก็เน้นที่น้ำต้องสะอาด อาจเป็นโรคง่าย พบเห็นมีขายเป็นช่วงๆ ราคาไม่แพงมาก
4.ปลาหมูลายคู่ (Botia rostrata)
ขนาดโตเต็มวัย : 20 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 22 28 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศอินเดีย ,บังกลาเทศ
ปลาหมูลายคู่ เป็นปลาหมูชนิดที่นานๆเข้ามาทีเหมือนกัน ใครสนใจถ้าเห็นควรเก็บสะสมไว้ เลี้ยงรวมกับ หมูโยโย่ หมูพม่า ได้เป็นอย่างดี ลายแถบคู่เมื่อโตขึ้นจะขยายใหญ่ขึ้น มองดูสวยงาม นิสัยไม่ดุร้าย เลี้ยงรวมเป็นฝูงได้ การเลี้ยงดูเหมือนกับปลาหมูโดยทั่วไป น้ำสะอาด อาหารถึง มีที่หลบที่นอนเพียงพอ
รูปซ้ายมือเป็นขนาดตอนตัวเล็ก รูปขวามือเมื่อเริ่มโตขึ้น ลายคู่จะเห็นชัดเจน สวย
5.ปลาหมูลายเมฆ (Botia kubotai)
ขนาดโตเต็มวัย : 13 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 24 28 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศพม่า
ปลาหมูลายเมฆ เป็นปลาหมูสกุล Botia ที่สวยอีกตัวนึง มีขายกันบางช่วง หายากเหมือนกัน มีมาขายกันทั้งตัวขนาดเล็กและตัวใหญ่ 3-4 นิ้ว ในตัวขนาดเล็กนั้น นิ้วครึ่งบางตัวอาจจะดูยาก เพราะลายข้างลำตัวที่เป็นแบบเฉพาะนั้น จะยังไม่ปรากฏขึ้นมามาก มองดูเผินๆอาจเหมือนปลาหมูพม่าขนาดเล็ก ต้องรอซักระยะนึงในการเลี้ยงเมื่อเริ่มโตขึ้นลายจะปรากฏออกมาเด่นชัด
ปลาหมูลายเมฆ ชอบนอนแอบอยู่ตามที่หลบซ่อนต่างๆ ไม่ค่อยออกมาว่ายเหมือนพวกโยโย่ มีเป็นบางตัวเท่านั้น ลักษณะการเลี้ยงควรให้อาหารอย่างทั่วถึง บางตัวลงตู้ใหม่ๆอาจไม่กินอาหาร และควรเลี้ยงเป็นกลุ่มหลายตัวอย่างน้อยที่สุด 3 ตัวขึ้นไป ราคาขายขึ้นลงแพงบ้างเป็นบางช่วง
รูปซ้ายมือเป็นตัวขนาดเล็ก โดยลายเริ่มขึ้นแล้ว รูปตรงกลางเป็นภาพตอนโตขึ้น รูปขวามือเป็นรูปขนาดโตเต็มที่ ซึ่งลายบางตัวก็อาจแตกต่างกันไปบ้าง สวยดีครับ
รูปซ้ายมือเป็นหมูลายเมฆขนาดเล็ก ยังไม่มีลายขึ้น รูปขวามือเป็นหมูพม่า histrionica (อาจแยกกันยากนิดนึงในตัวเล็ก)
6.ปลาหมูฮ่องเต้ (Botia udomritthiruji)
ขนาดโตเต็มวัย : 15 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 22 27 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศพม่า
ปลาหมูฮ่องเต้ เป็นปลาที่เพิ่งค้นพบใหม่เมื่อไม่กี่สิบปีมานี้ ในปี 1993 โดยส่วนตัวผมจะไม่มีโอกาสได้เลี้ยง เคยเห็นครั้งนึงที่ร้านขาย แต่ก็ไม่ได้ซื้อมาเลี้ยง เป็นปลาหมูที่หายากพอสมควร และต้องการการดูแลที่ดี เห็นว่าชอบน้ำเย็นหน่อย ก็เป็นปลาหมูที่ผิวลำตัวออกสีเหลืองทอง บางตัวมีเส้นขีดหลายคู่ มองดูคล้ายๆ กับ rostrata เมื่อโตขึ้นรูปทรงออกจะเหมือนปลาหมูลายเมฆมากกว่า ถ้าใครมีโอกาสได้ลองเลี้ยงก็ควรสอบถามกับผู้ขาย ถึงการเลี้ยงดูด้วยนะครับ ราคาอาจจะสูงกว่าตัวอื่นซักหน่อย
7.ปลาหมูปล้องทอง (Botia dario)
ขนาดโตเต็มวัย : 15 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 24 28 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศอินเดีย ,บังกลาเทศ
ปลาหมู Dario หรือที่เรียกว่า ปลาหมูปล้องทอง มีให้เห็นบ้างเป็นครั้งคราว ขนาดตัวที่ขายกันประมาณ 6-7 cm. เป็นปลาหมูที่เลี้ยงไม่ยาก นิสัยน่ารัก ชอบกลับหัวเกาะตามขอนไม้ หรือวัสดุต่างๆในตู้เลี้ยง และชอบแอบหลบอยู่ในที่ประจำ กินเก่งเมื่อคุ้นเคยกับที่เลี้ยงแล้ว ปลาหมูชนิดนี้เป็นอีกชนิดนึงที่ผมชอบมาก ถ้าเลี้ยงจนโตได้รูปร่างจะอ้วนกลมดี ลำตัวมีสีเหลืองออกทอง กับลายขีดบนตัวสีเทาดำ
รูปขวามือ แอบมุด หรือเกาะกลับหัวเป็นประจำ แต่บางตัวก็ไม่เป็น
ตัวสุดท้ายนี้ขอเสริมอีก 1 สกุล สกุล Chromobotia ครับ สกุลนี้มีเพียงชนิดเดียว คือ ปลาหมูอินโด
ปลาหมูอินโด ( Chromobotia macracanthus)
ขนาดโตเต็มวัย : 30 cm.
อุณหภูมิที่เลี้ยง : 25 30 C
ถิ่นกำเนิด : ประเทศอินโดนีเซีย
ปลาหมูอินโด เป็นปลาหมูที่สวย มีสีเหลืองตัดกับดำ เป็นปลาหมูที่ไม่ควรเลี้ยงในตู้ขนาดเล็กเพราะมีขนาดที่ใหญ่กว่าปลาหมูชนิดอื่นๆมาก ควรเลี้ยงเป็นฝูง 6 ตัวขึ้นไป เล็กบ้างใหญ่บ้างรวมกันก็ได้ นิสัยรักสงบ อาจตื่นกลัวในการลงตู้ใหม่ๆ ควรจัดที่หลบให้เพียงพอ กินเก่ง ช่วงแรกจะโตเร็วตัวเล็กๆและขนาดจะเพิ่มช้าลงเมื่อตัวเกิน 4-5 นิ้วขึ้นไป ตัวใหญ่พบเห็นน้อย มีเข้ามาขายเป็นครั้งคราวแต่ราคาสูง สามารถเลี้ยงเป็น Tankmate กับปลาขนาดใหญ่ได้
ปลาหมูอินโด โดยทั่วไปจะมีลายเส้นลายดำพาดบนลำตัว 3 แถว ซึ่งเป็นแบบมาตรฐาน แต่มีบางตัวจะพบว่ามีลักษณะลายดำที่แตกต่างกันออกไป ผิดรูปจากแบบปกติ ดังตัวอย่างจากแผนภาพดังนี้
จากแผนภาพจะเห็นว่ามีลักษณะลาย หลายลักษณะ ซึ่งก็จะเป็นตัวที่หายาก มีอยู่จำนวนน้อย ซึ่งอาจพบเจอได้ตามร้านขาย โดยสังเกตปลาหมูอินโดในตู้ให้ดี อาจจะได้ตัวลายที่สวย แตกต่างจากแบบปกติก็เป็นได้
สรุปการเลี้ยงปลาหมูสกุล Botia |
การเลี้ยงปลาหมูสกุล Botia ส่วนใหญ่เลี้ยงง่าย ปลาหมูกลุ่มนี้ ค่อนข้างรักสงบ อยู่รวมกันเป็นฝูงได้ดี ไม่ดุเท่าปลาหมูสกุลอื่น มีขายกันโดยทั่วไป หาไม่ยากมากนัก อาจจะมีแตกต่างในการเลี้ยงอยู่บ้างก็เป็น ปลาหมูลายเมฆ กับ ปลาหมูฮ่องเต้
การเลี้ยงปลาหมูที่เน้นย้ำอยู่เสมอ ก็คือ น้ำที่สะอาด กรองต้องดี อาหารทั่วถึง มีที่หลบที่ซ่อน เสริมอ็อกซิเจนอย่างเพียงพอ เท่านี้ก็สามารถเลี้ยงปลาหมูกลุ่ม Botia หรือกลุ่มอื่นๆ ได้อย่างมีความสุขแล้วละครับ
หมายเหตุ : ขอขอบคุณ loaches.com
บทความปลาก้นตู้เรื่องอื่นๆ ที่ผมได้จัดทำขึ้น มีดังต่อไปนี้ครับ
ปลาก้นตู้ | ชื่อเรื่อง / ชื่อตอน | Link |
1. ปลาหมู | สารพันเรื่องราว กับวิชาปลาหมู (Loach) | |
- ตอนที่ 1 ปฐมบทปลาหมู | http://aqua.c1ub.net/forum/index.php?topic=139993.0 | |
- ตอนที่ 2 เจาะลึก Botia | http://aqua.c1ub.net/forum/index.php?topic=140250.0 | |
2. ปลาบู่ | เปิดตำนานปลาบู่แคระ Freshwater Goby | http://aqua.c1ub.net/forum/index.php?topic=140634.0 |
3. ปลาแพะ | Corydoras & 8 Genus pal กลุ่มปลาแพะ 9สกุล | http://aqua.c1ub.net/forum/index.php?topic=144634.0 |