หน้าหลัก
ค้นหา
บทความ
คำนวณ
ล๊อกอิน
สมัครสมาชิก
Sun 30/Nov/2025
พอดีเปิดไปเจอใน facebook เห็นว่าน่าจะเป็นวิธีการรักษาที่น่าจะมีประโยชน์อีกวิธีหนึ่งโดยไม่ต้องใช้ยา เลยเอามาแชร์ครับ emb01
โรคจุดขาว (white spot infection,ich,ick,cryp,crypto) เป็นโรคที่ผู้เลี้ยงปลาทั้งปลาทะเลและปลาน้ำจืดต่างก็รู้จักกันดี (ในบทความนี้ขอพูดถึงแต่โรคจุดขาวที่เกิดกับปลาทะเลเท่านั้น) สาเหตุเกิดจากเชื้อโปรโตซัวชนิดหนึ่งซึ่งจะมาอาศัยเกาะและฝังตัวอยู่บนผิวหนัง ครีบ ดวงตาและเหงือกปลาในลักษณะของปรสิต นั่นหมายถึงว่าถ้าไม่มีปลาวงจรชีวิตของพวกมันก็จะถูกตัดและจะต้องตายลงอย่างรวดเร็ว
Cryptocaryon irritans เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคนี้ โรคนี้สามารถวินิจฉัยได้ง่ายมากจากการสังเกตผิวหนังภายนอก จะพบว่ามีลักษณะจุดสีขาว ๆ ขนาดเท่ากันกระจายตัวอยู่บนผิวหนังของปลา คล้ายผงเกลือหรือผงแป้ง อัตราการหายใจของปลาเพิ่มขึ้นและถี่ขึ้น สังเกตได้จากแผ่นปิดเหงือกที่จะมีการเปิดปิดอย่างรวดเร็ว และปลามีอาการว่ายแฉลบ หรือ flashing หรือพยายามถูตัวกับสิ่งตกแต่งในตู้ เนื่องจากเกิดการระคายเคืองที่ผิวหนัง ตัวเชื้อกระตุ้นให้ผิวหนังของปลาเกิดการสร้างเมือกที่เพิ่มขึ้นผิดปกติ ในขบวนการกำจัดเชื้อปกติของร่างกาย ปลาจะสลัดเมือกและตัวเชื้อทิ้งไป ส่งผลให้ผิวหนังขาดเมือกที่ทำหน้าที่ปกคลุมผิวหนัง ดังนั้นผิวหนังอาจติดเชื้อแบคทีเรียตามมาได้ นอกจากนี้อาการตาขุ่นก็สามารถพบได้เช่นกัน
วงรอบชีวิตของเชื้อแบ่งเป็นห้าระยะ คือ
1) ระยะ trophont เป็นระยะที่มักจะติดมากับตัวปลาและมาในระบบของเรา เชื้ออาจใช้เวลา 3-7วัน (ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิน้ำ) ดูดกินอาหารจากตัวปลาก่อนจะเข้าสู่ระยะต่อไป
2) ระยะ protomont เชื้อจะแตกตัวออกจากผิวหนังมาอยู่ในน้ำและเกาะกับวัสดุอื่น ๆ ที่อยู่ในตู้ ระยะนี้ใช้เวลาประมาณ 2-24 ชั่วโมง
3) ระยะ tomont เมื่อตัวอ่อนหาที่ลงเกาะได้ก็จะสร้างเปลือกหุ้มขึ้น
4) ระยะ tomites หลังจากสร้างเปลือหุ้มแล้วตัวอ่อนจะทำการแบ่งตัวอยู่ข้างในเกราะ โดยอาจแบ่งได้เป็นร้อย ระยะนี้อาจกินเวลาตั้งแต่ 3-28วัน
5) ระยะ theronts ระยะนี้คือตัวเต็มวัยที่ว่ายออกมาหาเหยื่อ มันต้องหาปลาเกาะให้ได้ภายใน 24ชั่วโมง ถ้าหาไม่ได้มันก็จะตายลง เมื่อหาปลาลงเกาะได้มันจะเข้าสู่ระยะ trophont เป็นวงจรต่อไป
การรักษา
วิธีการลดความเค็ม (mild hyposalinity) วิธีนี้สามารถทำในตู้หลักได้เลยแต่ถ้าจะให้ดีควรจับปลาตัวที่ป่วยแยกออกมาทำการรักษาต่างหากในตู้กักโรค
1 ลดความเค็มของน้ำลงโดยการเอาน้ำในตู้ออกและเติมน้ำจืดลงไป โดยให้ค่อยๆทำ เว้นระยะห่างหลายๆชั่วโมง วันแรกให้ลดจากความถ่วงจำเพาะที่ 1.025-1.027 ลงมาที่ 1.017-1.018 และตรวจวัดค่า KH ของน้ำว่าลดลงไปบ้างหรือไม่ ถ้าลดลงให้เติมบัฟเฟอร์ (สำคัญ)
2 วันที่สองให้ลดความเค็มลงอีกจาก 1.017-1.018 ลงมาที่ 1.010-1.012 และตรวจสอบค่า KH อีกครั้ง ถ้าลดลงเติมบัฟเฟอร์
3 ให้รักษาระดับความเค็มไว้ให้คงที่รวมถึงระดับ KHด้วย เปลี่ยนน้ำด้วยน้ำเค็มที่ 1.010-1.012 ต่อไปอีกสามวันจุดขาวจะหายไป เมื่อจุดขาวจุดสุดท้ายหายไปให้เลี้ยงปลาที่ความเค็มเท่านี้ต่อไปอีกสามอาทิตย์
4 ค่อยๆปรับความเค็มของน้ำให้กลับไปเท่ากับความเค็มของน้ำในตู้หลักอีกครั้งโดยใช้เวลาสองถึงสามวัน
เมื่อความเค็มกลับมาเท่าเดิมให้เลี้ยงดูอาการไปอีกหนึ่งอาทิตย์ว่าโรคไม่กลับมาเกิดอีก
6 นำปลากลับไปลงตู้หลักเหมือนเดิม
Cr. ชมรมตู้ปลาทะเลไทย
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
