หน้าหลัก
ค้นหา
บทความ
คำนวณ
ล๊อกอิน
สมัครสมาชิก
Thu 18/Sep/2025
ไนเตรทในระบบตู้ทะเล
ไนเตรท NO3 เป็นไอออนลบอิสระที่สร้างปัญหา และยากต่อการรับมือของผู้เลี้ยงตู้ทะเล มันเกิดจากสารประกอบไนโตรเจนที่เกิดการรวมตัวกัน อันเกิดมาจากพวกอาหารเม็ด ที่ถูกย่อยสลายในระบบ หรือเกิดจากการขับถ่ายของสิ่งมีชีวิต หลายท่านคงพยายามหากลวิธีในการกำจัดและควบคุมปริมาณไนเตรทในระบบตู้ทะเลให้อยู่ในค่าที่เหมาะสม โดยการเปลี่ยนถ่ายน้ำทะเลเก่าออก แล้วเติมน้ำทะเลใหม่เข้าไป เพื่อลดปริมาณไนเตรทที่สะสมอยู่
ไนเตรทนั้นมีความสัมพันธ์กับสาหร่าย (รวมถึงตะไคร่) โดยสาหร่ายจะใช้ไนเตรนในการเจริญเติบโต และสร้างสารอาหารต่างๆ เหมือนกันต้นไม้ที่ต้องการปุ๋ยยูเรีย แต่หากมีปริมาณที่มากเกินความจำเป็นต่อสาหร่าย ก็เท่ากับว่าไปเร่งการเจริญเติบโตมากเกินไปจนส่งผลกระทบได้ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ พวกสารหร่าย dinoflagellates หรือสาหร่ายแดงที่ล่องลอยอยู่ทั่วผิวมหาสมุทร สำหรับตู้ทะเลแล้วตัวไนเตรทเป็นพิษโดยตรงต่อระบบตู้ทะเลหากมีอยู่ปริมาณหนึ่ง จากการศึกษาของนักวิทยาศาสตร์ไนเตรทจำนวนเพียงน้อยนิด ก็จะลดการเจริญเติบโตของสาหร่าย zooxanthellae ในตัวปะการังโดยตรง
จากเนื้อหาที่กล่าวมาขั้นต้นนั้น เพื่อให้การเลี้ยงตู้ทะเลประสบความสำเร็จมากที่สุด ต้องพยายามความควบคุมปริมาณไนเตรทภายในระบบให้ต่ำที่สุดเท่าที่จะสามารถทำได้ หลักๆ แล้วสามารถทำได้โดยการเปลี่ยนถ่ายน้ำอย่างสม่ำเสมอ และสามารถทำได้โดยวิธีการต่อไปนี้
1. ลดกิจกรรมที่จะก่อให้เกิดไนโตเจนในระบบตู้ทะเล อย่างการให้อาหารอย่างเหมาะสม และไม่ให้มากจนเกินไป โดยเฉพาะปลายิ่งกินก็ยิ่งให้ กินเยอะก็ให้เยอะ ของเสียที่ปลาขับถ่ายออกมาก็จะส่งผลให้ไนเตรทมากขึ้น หรือถ้าเศษอาหารเหลือในตู้อีก เจ้าพวกจุลชีพก็จะย่อยก่อให้เกิดไนเตรทได้เช่นเดียวกัน หรือแม้กระทั้งน้ำที่นำมาใช้ผสมตีเกลือก็ตามแต่ ถ้าใช้น้ำก๊อกหรือน้ำประปาแน่นอนว่ามันมีปะปนมาระดับหนึ่ง สามารถนำชุดทดสอบมาทดสอบได้ ทางทีดีที่สุดพยายามกรองน้ำให้สะอาดมากที่สุด อย่างน้อยสุดคือใช้น้ำ RO หรือ Reverse osmosis หรือถ้าทำได้ถึงระดับ RO/DI หรือ Reverse Osmosis + Deionizing system กำจัดไอออนที่ปะปนมากับน้ำให้หมดจด สามารถทดสอบด้วยเครื่อง TDS ถ้าเป็น 0 ได้ยิ่งดี
2. อุปกรณ์กำจัดไนโตเจนที่มีประสิทธิภาพ หรือ สกิมเมอร์ประสิทธิภาพดี พยายามเลือกสกิมเมอร์ที่เหมาะสมกับตู้ทะเลของคุณ อย่างน้อยให้อัตราการไหลผ่านของน้ำพอดีกับปริมาณน้ำในตู้ เช่น น้ำในตู้ 200 ลิตร อัตราการไหลของน้ำผ่านสกิมเมอร์ก็ควรอยู่ที่ 200 ลิตรเป็นอย่างต่ำ แต่ถ้าต้องการประสิทธิภาพในการกำจัดที่ดีควรเลือกให้อัตราการไหลผ่านของน้ำเป็น 2-3 เท่าของปริมาณน้ำในตู้ เช่น น้ำในตู้ 200 ลิตร อัตราการไหลผของน้ำผ่านสกิมเมอร์ก็ควรจะอยู่ที่ 400-600 ลิตร
3. พืชที่ไม่ควรมองข้าม สาหร่ายชนิดต่างๆที่ใช้ไนโตรเจนในการเจริญเติบโต หรือจะหาสิ่งมีชีวิตอะไรก็ได้ที่ย่อยไนเตรทได้ สำหรับสาหร่ายแล้วควรเลือกชนิดที่เจริญเติบโตได้ดีเมื่อมีไนเตรท เพราะว่ายิ่งปริมาณไนเตรทมากมันก็จะเติบโตได้เร็วขึ้น ทำให้ปริมาณในเตรทในน้ำถูกนำไปใช้มากขึ้น อีกทั้งเมื่อนมันโตขึ้นเราก็สามารถตัดออกได้ จะแจกจ่ายหรือจะทิ้งก็ได้ หรือจะเลือกชนิดที่เป็นอาหาร ก็มีประโยชน์ตรงที่เราสามารถนำไปใช้ทำอาหารได้ด้วย
แปลจาก http://www.advancedaquarist.com/2003/8/chemistry
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
