หน้าหลัก
ค้นหา
บทความ
คำนวณ
ล๊อกอิน
สมัครสมาชิก
Wed 15/Jan/2025
มาซิเลีย ไม้พื้นตู้ที่มีก้านชูใบเขียวๆ น่ารักๆ 4 ใบ เชื่อว่าคนที่เลี้ยงไม้น้ำส่วนใหญ่เคยปลูกไม้ตัวนี้ ผมเคยสงสัยว่ามันเหมือนหรือต่างกันอย่างไรกับผักแว่นบ้านเรา และก็พบว่ามีคนตั้งคำถามในทำนองนี้อยู่เรื่อยๆ เช่นกดน้ำได้ไหม ตัวไหนกดได้ ไม่ได้ เป็นต้น จากการรื้อดูกระทู้เก่าๆ พบว่ามีข้อมูลค่อนข้างดี แต่ก็อยู่ค่อนข้างกระจัดกระจาย เลยรวบรวม และผสมกับข้อมูลบ้างส่วนที่หามาได้ไว้ในกระทู้นี้ คิดว่าคงมีประโยชน์สมาชิกท่านอื่นๆที่สนใจปลูกไม้น้ำตัวนี้ครับ...
มาซิเลีย (Marsilea) เป็น สกุล(genus)ของเฟิร์นน้ำ อยู่ในแฟมิลี่ Marsileaceae ซึ่งเฟิร์นน้ำสกุลนี้ นักวิทยาศาสตร์ผู้แสนขยันได้จำแนกไว้มากถึง 65 ชนิดพันธุ์ (species) หมายถึงมีมาซิเลียตั้ง 65 พันธุ์แนะ...โอ้ว [ไอ้แว่น] [ไอ้แว่น]
มาซิเลีย (Marsilea) มีชื่อสามัญว่า โคลเวอร์น้ำ (water clover) หรือ โคลเวอร์ 4 ใบ (four-leaf clover) ตามลักษณะเด่นคือมีใบเป็น 4 กลีบจัดเรียงตัวเป็นรูปใบพัด ระบบรากอยู่ในดินโคลน หรือพื้นที่ที่มีน้ำขัง ลำต้นเหง้าเลื้อย เป็นเส้นยาว แตกกิ่งสาขา รากออกจากเหง้าบริเวณโคนใบ ยอดเหง้าปกคลุมด้วยขนละเอียด อับสปอร์มี 2 ชนิด (Heterosporous) อยู่ในถุงเก็บอับสปอร์ (อันนี้กรณีที่อยู่ในที่ชื้นแฉะ หรือกึ่งบกกึ่งน้ำ) เกิดบริเวณโคนก้านใบ ถุงเก็บอับสปอร์ อาจอยู่เดี่ยวๆ หรืออาจเป็นกลุ่ม มีผนังแข็งหรือเหมือนเนื้อไม้ ปกติมีขนปกคลุม อับสปอร์ภายในถุงไม่มีเยื่อหุ้มอินดูเซีย เมื่อสปอร์แก่ ถุงจะเปิดออก แต่ในน้ำจะไม่พบว่ามีสปอร์ แต่จะขยายพันธุ์โดยการแตกเหง้าใหม่ออกไปเรื่อยๆ
credit picture : http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Marsilea%20quadrifolia
มาซิเลียเป็นไม้น้ำตัวหนึ่งที่นิยมนำมาปลูกคลุมดินบริเวณหน้าตู้ พืชชนิดนี้เป็นไม้ที่เลี้ยงง่ายสามารถปรับตัวอยู่ได้ในสภาพที่มีแสงน้อย มีปริมาณปุ๋ยและคาร์บอนไดออกไซด์ในระดับปกติ ผมปลูกในตู้พื้นกรวดฝังออสโมโคท ไม่มีปุ๋ยน้ำและไม่มีคาร์บอนไดออกไซด์ก็ยังเติบโตได้ดี(ตามสภาพ) แต่ถ้าหากเพิ่มปริมาณแสง ปุ๋ย และคาร์บอนไดออกไซด์ก็จะช่วยให้มันเจริญเติบโตได้เร็วและมีขนาดที่กะทัดรัดขึ้น มาซิเลียเป็นพืชที่น่าสนในเนื่องจากมีการพัฒนาของใบที่แตกต่างไปขึ้นอยู่กับสภาวะที่พวกมันอยู่ รูปแบบของใบที่ง่ายๆที่สุด คือลักษณะใบพัดใบเดี่ยวขนาดใหญ่คล้ายกลอสโซ่ (Glossostigma) ในสภาวะที่มีแสงมาก หากอยู่ในสภาวะที่มีแสงน้อยหรือแสงเข้าไม่ถึงก้านใบจะยาวขึ้นและใบจะเปลี่ยนเป็น 2, 3 หรือ 4 กลีบ
Credit picture : http://www.aquaticplantcentral.com/forumapc/plantfinder/details.php?id=313
http://lunasgarden.com/wordpress/2010/11/06/marsilea-hirsuta/
การปลูกมาซิเลียทำได้โดยการตัดกิ่งไหลแยกออกเป็นเหง้า มาซิเลียแต่ละเหง้าจะมี 1 ใบ ต่างจากกลอสโซ่ที่มี 2 ใบต่อเหง้า การปลูกควรปลูกทีละต้น ใช้แหนบ (forceps) คีบแต่ละต้นปักลงบนวัสดุปลูกอย่างระมัดระวัง และต้องแน่ใจว่าเหง้าปักอยู่ในวัสดุปลูกอย่างมั่นคงโดยให้ก้านใบและยอดยื่นออกมาเหนือวัสดุปลูก วัสดุปลูกควรมีความหนาประมาณ 1-2 นิ้ว โดยแต่ละช่วงในการลงปลูกควรห่างกันประมาณ ½ - 1 นิ้ว
credit : http://www.aquaticplantcentral.com/forumapc/library/11951-aquascaping-series-glossostigma-foregrounds.html
มาซิเลียเป็นไม้ที่มีการเจริญเติบโตปานกลางจนถึงช้า ดังนั้นตั้งตู้ทีก็ยาวไปเลย ในกรณีที่ปลูกไว้นานๆ มาซิเลียขึ้นหนาแน่นจนเกินไปควรตกแต่งโดยมีการตัดใบที่อยู่ด้านบนออกแล้วปล่อยให้ใบใหม่แตกออกมา หรืออาจดึงกิ่งไหลที่แตกออกมา่หรือกิ่งลอยขึ้นมาจากวัสดุปลูกอย่างระมัดระวังแล้วตัดออก หรืออีกทางเลือกคือการรื้อตู้แล้วปลูกใหม่ตามความต้องการ
อย่างที่เคยบอกไว้แล้วว่าเจ้ามาซิเลียนี่ เค้าแบ่งออกได้ถึง 65 สายพันธ์ คราวนี้มาดูสายพันธุ์ต่างๆ ดีกว่า เอาที่น่าสนใจ คงไม่ถึง 65 สายพันธุ์หรอกนะครับ ไม่สามารถครับ
Marsilea hirsuta (Rough Water Clover)
เฟิร์นชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดในออสเตรเลีย เป็นไม้น้ำยอดนิยมชนิดหนึ่ง ไปเป็นไม้ที่มีการเจริญเติบช้า แต่ดูแลรักษาง่าย สามารถอยู่ได้ในน้ำอ่อนและน้ำกระด้าง ค่า pH 5-7.5 อุณหภูมิ 18-28 องศาเซลเซียส
รูปใบน้ำ & ใบบก credit : http://freshwater-aquarium-passion.blogspot.com/2010/07/marsilea-hirsuta-ideal-foreground-plant.html
Marsilea quadrifolia (European Water Clover)
เฟิร์นชนิดนี้เป็นเฟิร์นนยอดนิยมอีกตัวหนึ่งสำหรับผู้ชื่นชอบไม้น้ำ พบมากในยุโรปและเอเชียใต้ เวปเมืองนอกหลายๆเวปเค้าก็ใช้ตัวนี้กันเยอะนะ เฟิร์นตัวนี้การปลูกและดูแลน่าจะเหมือนกับ M.hirsuta ความแตกต่างเมื่อดูจากใบบกจะเห็นว่า ใบจะแคบกว่า
http://www.plantedtank.net/forums/myplants/86-Four_Leaf_Clover_Water_Shamrock_Marsilea_quadrifolia.html
Marsilea Crenata
เฟิร์นตัวนี้เป็นมาซิเลียสายพันธุ์เดียวที่พบในบ้านเรา และมีอยู่เต็มบ้านเต็มเมือง คือ ผักแว่น นั่นเอง ถิ่นที่พบคือเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถึงออสเตรเลีย ตัวนี้กดน้ำได้สบาย แต่เห็นเค้าบอกว่ากดแล้วใบน้ำจะยืดๆ ขึ้นด้านบน ก้านยาวกระโดกกระเดก ไม่สวย
Credit คุณ Sit อ้างในกระทู้ http://aqua.c1ub.net/forum/index.php?topic=106961.0
ลองไปดูรูปในเวปเมืองนอก มีคนเอาเจ้านี่มากดน้ำเหมือนกัน ก็ใช้ได้อยู่นา อย่างว่าแหละยืดไม่ยืดมันอยู่ที่ ปัจจัยอื่นๆ ด้วย เช่นแสง ปุ๋ย และสภาวะอื่นๆในตู้ ตอนนี้กำลังจะลองกดน้ำในตู้เดียวกันเทียบกันไปเลยระหว่างผักแว่น กับที่มีอยู่คาดว่าน่าจะเป็น M.hirsuta แล้วผลเป็นอย่างไรจะเอามา update ภายหลัง ถ้าใช้ได้จะได้เป็นทางเลือกสำหรับคนที่ไม่อยากลงทุน ฮะ....ฮ้า
credit : http://entre-peces.blogspot.com/2009/10/nuevas-imagenes-del-acuario-de-260.html
http://www.lfkc.co.uk/index.php?topic=715.0
Marsilea minuta (Dwarf Water Clover)
เฟิร์นตัวนี้พิเศษกว่าตัวอื่นๆ ตรงที่ถ้าให้ปุ๋ยเยอะ และแสงเยอะๆ จะได้ใบน้ำที่เล็กกว่าสายพันธุ์อื่นๆ แต่ถ้าแสงน้อยเค้าว่าใบที่ได้ก็จะคล้ายๆกับสายพันธุ์อื่นๆนั่นแหละ
รูปข้างล่างเป็นการเปรียบเทียบขนาดระหว่าง M.minuta กับมาซิเลียทั่วๆไป
credit : http://www.aquaplantexchange.nl/phpBB3/viewtopic.php?f=48&t=6046
รูปสวยๆ M.minuta ในตู้ไม้น้ำครับ
credit : http://www.azaquaticplants.com/community/showthread.php?t=7656
Marsilea mutica
มาซิเลียชนิดนี้พบในออสเตรเลีย ลักษณะเด่นคือที่ใบมีลายด้วย สวยดี ตัวนี้เมื่อปลูกที่น้ำลึก 6-18 นิ้ว จะมีลักษณะเหมือนบัว คือ เหง้าอยู่ใต้น้ำและมีใบลอยอยู่ผิวน้ำ และไม่พบลักษณะของใบน้ำดังเช่นมาซิเลียตัวอื่นๆ
credit : http://www.ubcbotanicalgarden.org/potd/2007/02/marsilea_mutica.php
http://www.bonniesplants.com/bogs_marginals/four_leaf_clover.htm
Marsilea drummondii
เฟิร์นชนิดนี้ ใบใหญ่ สวยดี มีขนด้วย มีถิ่นกำเนิดอยู่ในออสเตเลีย และที่นั่น เรียกชื่อว่า Nardoo เจริญงอกงามได้ดีบริเวณ พื้นที่เปิดโล่ง เป็นแหล่งน้ำตื้น หรือแอ่งโคลนตม ได้รับแสงแดดเต็มที่
http://www.fernsiam.com/FernWorld/Taxonomy/Marsileaceae/
Oxalis stricta
Wood Sorrel family (Oxalidaceae)
Yellow Wood Sorrel, Indian Sorrel, Yellow Oxalis
ตัวนี้สวยดีใบเป็นรูปหัวใจ 3 ใบ มีดอกสีเหลืองๆ น่ารักดี แต่เอ... จากความรู้อันน้อยนิดที่ีพอหลงเหลืออยู่จากวิชาชีววิทยาสมัยมัธยมฯ เฟิร์นเป็นพืชชั้นต่ำไม่มีดอก แต่ไหงตัวนี้มีดอกแถมมีฝักด้วย พอพิจารณาดูลักษณะดีๆ พบว่ามันไม่ใช่เฟิร์น ไม่ใช่มาซิเลีย แต่เป็นไม้ล้มลุกธรรมดา ที่มีหน้าตาคล้ายกัน
ลองเอาไปกดน้ำดู เป็นดังคาด......ไม่รอด.... [on_005]
ชื่อไทยของไม้ตัวนี้ คือ เกล็ดหอยจีน
ชื่ออื่น คือ ผักแว่นเมืองจีน, ส้มกบ (ภาคกลาง); สังส้ม (แพร่); ส้มสังกา, ส้มสามตา (เชียงใหม่); ส้มดิน, หญ้าตานทราย (แม่ฮ่องสอน).
เป็นไม้ล้มลุกอายุ หลายปี ขนาดเล็ก สูงถึง 12-15 ซม. มีรากออกตามข้อ หูใบมีขนาดเล็ก ใบประกอบมี 3 ใบย่อย แผ่นใบรูปรีแกมรูปหัวใจกลับ แต่ละใบย่อยกว้างประมาณ 1-1.2 ซม. ก้านใบยาว 1-2 ซม. ดอกออกเป็นช่อ มี 1-5 ดอก ก้านช่อดอกยาวได้ถึงประมาณ 2 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมี 5 กลีบ กลีบดอกสีเหลือง ผลแคปซูล รูปทรงกระบอกแคบๆ ยาว 1-2 ซม. มี 5-11 เมล็ด มีสรรพคุณเป็นยา สนใจลองคลิกดูได้
http://www.samunpri.com/modules.php?name=Herbs&file=sor&func=sor6
http://www.sanyasi.org/index.php?lay=boardshow&ac=webboard_show&WBntype=5&Category=sanyasiorg&thispage=2&No=278032
จบแล้วครับ ผิดถูกประการใดช่วยชี้แนะด้วยครับ หากมีข้อมูลเพิ่มเติมจะนำมา update ในภายหลัง
สุดท้าย ถ้าชอบช่วยกดบวกด้วยครับ emb01
Tags:
