หน้าหลัก
ค้นหา
บทความ
คำนวณ
ล๊อกอิน
สมัครสมาชิก
Tue 21/Oct/2025
แมว เป็นสัตว์เลี้ยงของมนุษย์เรามาตั้งแต่โบราณ มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่เก่าแก่ที่สุดคือ การค้นพบมัมมี่แมว เมื่อประมาณ 9,500 ปี ในสมัยอียิปต์โบราณ ซึ่งเป็นแมวขนสั้น ตัวขนาดเล็ก มีลักษณะคล้ายกับแมวในปัจจุบันมาก ซึ่งแสดงว่าชนชั้นสูงในขณะนั้นนิยมเลี้ยงแมวเป็นสัตว์เลี้ยงประจำบ้าน และเป็นสิ่งที่รักของเขาเป็นอย่างยิ่ง เพราะตามรูปแบบนิยมหลังความตายของคนโบราณมักจะฝังสิ่งของที่รักไปกับตัวเจ้า ของ ดังที่เชื่อว่าชาติหน้ามีจริงและของที่รักที่นำไปฝังด้วยจะติดตามไปอยู่ร่วม กันในภายภาคหน้า ถ้าแมวตายก่อนก็แล้วไป พอตายคงจะเอามาทำมัมมี่เก็บไว้ ต่อมาเจ้าของตายก็ทำมัมมี่ แล้วจึงเอาแมวมัมมี่ฝังรวมไปด้วย แต่ถ้าเจ้าของตายก่อน แมวคงถูกฆ่าเอาไปทำมัมมี่พร้อมกับเจ้าของแน่นอน
ใน สมัยกรุงศรีอยุธยามีสมุดข่อยบันทึกเรื่องราวของแมวไทยโดยระบุไว้ 23 สายพันธุ์ แบ่งเป็นแมวที่ให้คุณ 17 ชนิด และแมวที่ให้โทษ 6 ชนิด แมวที่ให้คุณ คือ วิเชียรมาศหรือเก้าแต้ม ศุภลักษณ์หรือทองแดง สีสวาด โกญจา นิลรัตน์ วิลาศ เก้าแต้ม รัตนกำพล นิลจัร มุลิลา อานม้า ปัดเสวตร กระจอก สิงหเสพย์ การเวก จตุบท และแซมเสวตร
แมวที่ให้โทษ คือ ทุพลเพศ พรรณพยัคฆ์ ปีศาจ หิณโทษ กอบเพลิง เหน็บเสนียด แต่ในปัจจุบันเมืองไทยยังเหลือแมวในตำนานสมุดข่อยแค่เพียง 4 ชนิดเท่านั้น คือ
1. แมววิเชียรมาศ หรือแมวเก้าแต้ม เมื่อแรกเกิดจะมีขนสีขาว ตาสีฟ้าเมื่อโตเต็มที่ ลักษณะพิเศษของแมวชนิดนี้คือ ปลายอวัยวะทั้ง 9 แห่ง จะเป็นแต้มสีน้ำตาลไหม้ ได้แก่ ปลายหูทั้ง 2 ข้าง ปลายจมูก ปลายหาง ปลายเท้าทั้ง 4 แห่ง และที่อวัยวะเพศ รวมเป็น 9 แห่ง เลี้ยงแล้วจะได้ลาภสมบัติเพิ่มพูนทวี
2. แมวศุภลักษณ์ หรือแมวทองแดง ซึ่งชาวตะวันตกเข้าใจว่าเป็นแมวสายพันธุ์พม่า แต่คนไทยเชื่อว่าเป็นแมวไทยที่ติดตามเจ้าของที่ถูกกวาดต้อนไปพม่าเมื่อ ครั้งกรุงศรีอยุธยาแตก เป็นแมวที่มีลักษณะดี รูปร่างขนาดกลาง สง่า กระตือรือร้น และดูร้ายกับคนแปลกหน้า แมวชนิดนี้เลี้ยงแล้วจะมียศถาบรรดาศักดิ์ เสริมบารมี
3. แมวโกญจา มีสีดำทั้งตัว หน้ายาว หางยาวเรียว เท้าเหมือนสิงโต ท่าทางเดินเหมือนสิงโต ดวงตาสีทองอ่อนๆ แก้วตาสีเหลืองสดใส แต่จะหาแมวที่ตรงลักษณะค่อนข้างยาก โดยมากจะมีด่างขาวแซมอยู่ มักจะไม่นิยมเลี้ยงเพราะจะเข้าใจว่าแมวสีดำเป็นแมวผี แมวชนิดนี้เลี้ยงแล้วเจ้าของจะได้เป็นใหญ่เป็นโต มีอำนาจน่าเกรงขาม
4. แมวสีสวาด หรือแมวโคราช คนโบราณเรียกแมวชนิดนี้ว่า มาเลศ หรือแมวดอกเลา เพราะตลอดทั้งตัวออกเป็นสีเทาคล้ายดอกเลา ถือว่าใครเลี้ยงแล้วจะได้โชคลาภ และมักนำแมวโคราชมาแห่ในพิธีแห่นางแมวเพื่อขอฝน
ส่วนอีกชนิดหนึ่ง มีชื่อว่า ขาวมณี หรือขาวปลอด เป็นแมวสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ เพราะในสมุดข่อยสมัยกรุงศรีอยุธยาไม่ได้กล่าวถึง แต่ก็ถือว่าเป็นแมวให้คุณ ลักษณะของสายพันธุ์จะเป็นสีขาวปลอดทั้งตัว โดยไม่มีสีอื่นแซมเลย ตามี 2 สี คือ ถ้าไม่เป็นสีฟ้าทั้งคู่ ก็เป็นสีอำพันทั้งคู่ แต่จะมีบางตัวที่มีตาข้างหนึ่งสีฟ้า ข้างหนึ่งสีอำพัน ซึ่งมีค่อนข้างน้อย ผู้เลี้ยงแมวชนิดนี้จะมีจิตใจสงบ อยู่เย็นเป็นสุข
ปกติใน บ้านเราเลี้ยงแมวกันแบบแมวๆ คือ ไม่สนใจสายพันธุ์ ขอให้เป็นแมวก็เลี้ยง ว่างั้นเถอะ เป็นเพราะเราเห็นมาเยอะเลยไม่ค่อยให้ความสนใจกันเท่าไหร่ แต่สำหรับชาวตะวันตกตื่นเต้นกับแมวไทยเป็นหนักหนา เพราะในปี พ.ศ. 2427 เมื่อร้อยกว่าปีก่อน ชาวอังกฤษชื่อ นายโอเวน กูลด์ นำแมวไทยไปประกวดในงานประกวดแมวที่คริสตัลพาเลซ กรุงลอนดอน ปรากฏว่าชนะเลิศ จึงทำให้ชาวอังกฤษตื่นเต้น หาแมวไทยมาเลี้ยงกัน จนกระทั่งเกิดสโมสรแมวไทยขึ้น ในปี พ.ศ. 2443 และในปี พ.ศ. 25471 มีการจัดตั้งเป็นสมาคมแมวไทยแห่งประเทศอังกฤษ The Siamese Cat Society of the British Empire น่าทึ่งหรือน่าอึ้งก็ไม่รู้ ร้อยกว่าปีให้หลัง ในสยามประเทศเพิ่งจะตั้ง "ชมรมอนุรักษ์แมวโคราชเมืองพิมาย" ที่เราจะกล่าวต่อไปนี้
ความเป็นมาเป็นไป
คุณ ชูชัย วิเศษจินดาวัฒน์ ประธานชมรมอนุรักษ์แมวโคราชเมืองพิมาย กล่าวว่า "ในช่วงปี พ.ศ. 2426 ถึง 2462 ได้มีนักสำรวจชาวฝรั่งเศสและชาวอังกฤษหลายคณะ ทั้งนักประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี และนักธรรมชาติวิทยา เข้ามาสำรวจแหล่งโบราณสถานที่ในอำเภอพิมาย พบเห็นว่าชาวพิมายเลี้ยงแมวสีสวาดกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะบ้านผู้มีฐานะดีจะนิยมเลี้ยงกันเป็นพิเศษ เพราะเชื่อว่าเลี้ยงแล้วจะเกิดโชคลาภและความเป็นสิริมงคล อีกทั้งเป็นแมวชนิดที่ยังไม่เคยพบเห็นในที่ใดๆ มาก่อนในโลก จึงนำไปเลี้ยงและเผยแพร่ให้ชาวโลกรู้จักในชื่อว่า แมวโคราช (Korat cat) ดังนั้น คนทั่วโลกจึงรู้จักแมวสีสวาดในนาม แมวโคราช แมวสีสวาด จัดเป็นแมวขนาดกลาง หากมองผิวเผินจะเห็นเป็นสีเทา แต่เมื่อพิจารณาโดยละเอียดแล้ว แมวสีสวาดสายพันธุ์แท้จะมี สีเทาเงิน (Silver blue) ขนสั้นนุ่มเรียบเป็นมันคล้ายกำมะหยี่ เมื่อสะท้อนกับแสงสว่างจะเห็นชัดเจน สีของโคนขนจะมีสีเทา ส่วนตรงปลายจะมีสีเงินคล้ายดอกเลา จึงมีชื่อบันทึกในสมุดข่อยโบราณว่า แมวมาเลศ หรือแมวดอกเลา สีของขนแมวจะมีสีเดียวตั้งแต่เกิดจนตาย หากมีสีอื่นปลอมปนเพียงเล็กน้อย (สีขาว) ก็ถือว่าไม่ใช่สายพันธุ์แท้ นอกจากนี้ ยังมีลักษณะเด่นสำคัญหลายประการคือ มีลำตัวค่อนข้างกลมกว่าแมวไทยชนิดอื่นๆ โครงกระดูกแข็งแรง หลังโค้ง ช่วงขาได้สัดส่วนกับลำตัว อุ้งเท้าเป็นรูปไข่ มีหางยาวปานกลาง โคนหางใหญ่แล้วค่อยเรียวกลมไป จนถึงปลายสุด รูปศีรษะเมื่อดูจากด้านหน้าจะเป็นรูปหัวใจชัดเจน มีจมูกสั้น กรามและคางแข็งแรง หูใหญ่ ตั้งสูงเด่น ดวงตาใหญ่และเบิกกว้างเป็นประกายแวววาวเด่นชัด สีของตาในขณะยังเล็กๆ จะมีสีฟ้า เมื่อโตขึ้นจะกลายเป็นสีเหลืองสด และจะเปลี่ยนเป็นสีเขียวหรือเหลืองอำพันเมื่อโตเต็มที่แล้ว"
จุดเริ่มต้นของชมรม
แมว ที่เลี้ยงในเมืองไทยค่อนข้างอาภัพเมื่อเทียบกับหมา บ้านเราเลี้ยงหมามากกว่าเพราะมีความรู้สึกว่ามันมีประโยชน์ เอาไว้เฝ้าบ้านได้ แต่แมวเลี้ยงแล้วอึเหม็นอีกต่างหาก แต่ได้รู้จักคนรักแมวแล้วรู้สึกว่าเขารักของเขาจริงๆ จังๆ
"เมื่อปี 2538 ผู้ว่าราชการสมัยนั้น ปรารภเรื่องแมวโคราชที่มีถิ่นกำเนิดในอำเภอพิมายน่าจะอนุรักษ์ไว้ ใจผมรักแมวโคราชอยู่แล้วจึงรวบรวมสมัครพรรคพวกจัดตั้งชมรมอนุรักษ์แมวโคราช ขึ้น การหาสายพันธุ์เริ่มแรกค่อนข้างยาก เราไปซื้อแมวจากชาวบ้านซึ่งจริงแล้วที่เราเห็นว่ามีลักษณะครบก็จริง แต่เราไม่สามารถดูลึกไปถึงพ่อแม่ได้ แต่จำเป็นต้องเอามาผสมพันธุ์เพื่อทำการคัดอีกที ไปหาตามบ้านกับตามวัด ได้เข้าลักษณะมา 10 กว่าตัว ชุดแรกผสมแล้วได้ลูกออกมา 10 กว่าตัว ตัวผู้ที่ได้มาไม่ค่อยสวย แต่ตอนหลังไปได้ตัวผู้มาจากบ้านนวลหมัน อยู่ที่พิมาย เอาเข้ากรุงเทพฯ ประกวดก็ได้รางวัลที่ 1 และก็ได้รางวัลที่ 1 จากการประกวดทุกครั้ง เราก็เอามาทำพ่อพันธุ์ สมาชิกในชมรมใครอยากได้พ่อพันธุ์สวยๆ ก็เอามาให้ทับ ตัวนี้เราเรียกว่า "เจ้าอ้วน" แมวในรุ่นนั้นถ้าลูกสวยๆ จะเป็นลูกของเจ้าอ้วนทั้งนั้น ในรุ่นลูกของเจ้าอ้วนมีลูกตัวนึง สวยมากชื่อ "ไอ้หมีน้อย" ในช่วงนั้นต่างประเทศเริ่มรู้จักไอ้หมีน้อยแล้ว และรู้ว่าช่วงต่อมาเราเอาไอ้หมีน้อยเป็นพ่อพันธุ์ แต่ชุดนั้นเรายังสู้ต่างประเทศไม่ได้ในช่วง 4 ปีแรก เพราะเราเริ่มจากกอไก่ แต่ต่างประเทศเขาผสมกันจนพันธุ์นิ่งแล้ว คือแมวโคราชลักษณะตาต้องเขียว หน้าต้องเป็นรูปหัวใจ แต่เรายังทำตาได้ไม่เขียวจัดเท่าเขา แต่เราก็ไม่กังวล เพราะเราอยู่พิมาย เรายังหาแมวได้อีกมากกว่าต่างประเทศ ถ้าเราจะทำ เราจะพัฒนาได้เร็วกว่าเขามาก" คุณชูชัยเล่าให้เราฟัง ด้วยสีหน้าท่าทางมุ่งมั่น
ผมว่าเราคนไทยไม่เป็นรองใครในเรื่องนี้ ขอให้มีความมุ่งมั่น ทำอะไรก็สำเร็จทุกอย่าง สำคัญอย่าทำแล้วท้อ มันก็จะไม่ประสบผลสำเร็จ
เจ้าอ้วน และไอ้หมีน้อย แมวบรรพชน
คุณ ชูชัย เล่าต่อว่า ลูกของไอ้หมีน้อย ดีกว่าลูกของเจ้าอ้วน เพราะเลือดมันค่อนข้างนิ่ง เราเริ่มได้แมวตามที่ต้องการแล้ว เราได้เปรียบต่างประเทศตรงที่เรามีสมุดข่อยบันทึกลักษณะของแมวโคราชไว้ ว่า
วิลามาเลศพื้น พรรณกาย
ขนดั่งดอกเลาลาย เรียบร้อย
โคนขนเมฆมอลาย ปลอมเศวตร
ตาดุจน้ำค้างย้อย หยาดต้อง�สัตตบง
"เรา ก็เอาแมวที่ได้มาเทียบกับสมุดข่อย แล้วคัดลักษณะให้ได้ตามที่พรรณนาไว้ คำว่า ดอกเลา คือ ปกติขนจะเป็นสีเทาแต่ปลายขนจะต้องเป็นสีเทาเงิน เราเริ่มคัดตัวที่มีลักษณะเหมือนได้บ้างก็เดินสายไปดูจังหวัดอื่น เช่น ที่เชียงใหม่ กับกรุงเทพฯ หรือแม้แต่ในเมืองโคราชเอง ไม่มีสีดอกเลาแต่ของพิมายมีดอกเลา ต่างประเทศทราบข่าวก็มาดู หลังจากนั้นก็มีการพัฒนามาเรื่อยจนปัจจุบันเราพอสู้กับต่างประเทศได้ มีแพ้ทางกันอยู่อย่างหนึ่ง คือใบหน้า ของต่างประเทศจะเป็นรูปหัวใจกับตา ของต่างประเทศอายุ 8 เดือน ตาเข้มเลย ของเราต้องรอปีกว่าตาจึงจะเข้ม ต่างประเทศเขาทำมา 60-70 ปี จนกระทั่งนิ่งแล้ว" คุณชูชัยบอก
ผม ได้มีโอกาสไปสัมภาษณ์ คุณชูชัย วิเศษจินดาวัฒน์ ประธานชมรมอนุรักษ์แมวโคราชเมืองพิมายแล้ว เห็นความมุ่งมั่นที่จะอนุรักษ์แมวไทยของคนในชมรมนี้ แล้วรู้สึกสะท้อนใจเพราะทางราชการให้การสนับสนุนน้อยมาก ในเรื่องนี้ชมรมฯ แมวโคราชต้องเสียสละมาเองโดยตลอดอย่างล้มลุกคลุกคลาน ถ้าไม่มีใจรักในแมวโคราชจริงๆ แล้ว ป่านนี้เราจะต้องไปดูแมวโคราชกันที่ประเทศอังกฤษ คิดแล้วน้อยใจแทน ทีแพนด้าออกลูกที แห่แหนกันไปดูจนลืมของใกล้ตัวซึ่งจะต้องอนุรักษ์ มีการถ่ายทอดสดกันแทบทุกวันในระยะนั้น จนกระทั่งพวกเลี้ยงช้างน้อยใจไปละเลงสีช้างเป็นช้างแพนด้า เลยเถิดไปถึงระบายสีจระเข้เป็นจระเข้แพนด้า เรื่องแมวโคราชยังไม่จบแต่หน้ากระดาษหมดพอดี เอาไว้ต่อฉบับหน้า ต้องการให้กำลังใจ ติดต่อคุณชูชัย วิเศษจินดาวัฒน์ ที่เบอร์โทรศัพท์ (087) 249-9588
เครดิต : http://info.matichon.co.th/techno/techno.php?srctag=05089011153&srcday=2010-11-01&search=no
อ่านเรื่องราวของปลาสวยงาม หรือ สัตว์เลี้ยงเศรษฐกิจต่างๆ เพิ่มเติมได้ที่นี่จ้า
http://myaqualove.blogspot.com
