การใช้ยาถ่ายพยาธิ ฟูกาคาร์, เบนด้า 500 กำจัดพลานาเรีย ไส้เดือนน้ำ, ไฮดร้าและหอย

[บัง]

ยา มีเบนดาโซล (Mebendazole) เป็นยาที่สามารถใช้ฆ่าสัตว์ประเภทหนอนได้ค่อนข้างหลากหลายครับ ทั้งหนอนตัวกลมตัวแบน รวมถึงหอยด้วย แต่ไม่มีอันตรายอะไรกับกุ้ง ทำให้เป็นยาที่มีประโยชน์ในตู้ไม้น้ำ เพราะยาที่ใช้กำจัดพวกนี้ส่วนมากแล้วจะเป็นอันตรายกับกุ้งแคระที่มักจะมีอยู่ในตู้ไม้น้ำแทบทุกตู้ไปด้วย

กลไกการออกฤทธิ์ของมีเบนดาโซลคือมันจะไปยับยั้งการทำงานของไมโครทิวบูลส์ในเซลล์ของพยาธิ ตัวยาจะไปปิดกั้นการดูดซึมกลูโคสและสารอาหารอื่นๆของพยาธิที่ได้รับยาอย่างถาวร และทำให้พยาธิสูญเสียไกลโคเจนในตัวและตายในที่สุด

ยาชนิดนี้ที่มีในตลาดและหาซื้อได้ง่ายก็คือ ฟูกาคาร์ กับ เบนด้า 500 ทั้งสองตัวเป็นเม็ดละ 500 มิลลิกรัมทั้งคู่ครับ

หรือถ้าหาไม่ได้ จะใช้ยาถ่ายพยาธิในลำไส้ของหมาแมวที่เป็นตัวยา เฟนเบนดาโซล (Fenbendazole) ก็ได้ครับ เป็นยากลุ่ม Benzimidazole เหมือนกัน โดยเราจะใช้โดส 0.6ppm ในการกำจัดพวกหนอนต่างๆ แต่ไม่เกิน 1ppm ถ้าไม่ต้องการกำจัดหอย เพราะหอยส่วนมากจะตายที่โดส 2ppm หรือใกล้เคียง แต่ก็ยังมีความเสี่ยงที่หอยจะตายนะครับ เพราะโดสค่อนข้างใกล้กันพอสมควร ฉะนั้นถ้าจะใช้ยานี้ก็ทำใจไว้บ้าง

แต่ถ้าต้องการกำจัดหอย ก็เริ่มตั้งแต่ 1.5ppm ก่อนเลยก็ได้ครับ ถ้าหอยไม่ตายก็ขยับขึ้นไปเรื่อยๆ

กับปลาและกุ้งไม่มีปัญหา ยามีเบนดาโซลปกติแล้วมันจะไม่มีอันตรายอะไรกับปลาและกุ้งอยู่แล้ว เพราะมันออกฤทธิ์ทำลายการดูดซึมอาหารของสัตว์จำพวกหนอน

การคำนวณโดส 0.6ppm ก็ไม่ยากครับ มันคือปริมาณยา 0.6 มิลลิกรัม ในน้ำ 1 ลิตร

เช่น ถ้าตู้มีปริมาณน้ำ 100 ลิตร ก็ใส่ยาลงไป 60mg

แต่ยาที่ได้มามันเป็นเม็ด 500mg ถ้าไม่มาตาชั่งจะแบ่งยังไง?

ก็ด้วยการเอามันไปละลายน้ำสัก 100ml. ก็จะได้ยา 5mg ที่ละลายอยู่ในน้ำ 1ml. (บดให้ละเอียดที่สุดก่อนละลายนะครับ มันละลายค่อนข้างยาก)

แล้วจะใช้ 60mg ก็หารไปสิครับ

60/5 = 12

เราก็เอาหลอดฉีดยา (ซื้อร้านขายยา) ดูดน้ำยาที่ละลายแล้วออกมา 12ml. เอาไปฉีดลงตู้

ถ้าขี้เกียจคำนวณก็เอาแบบลูกทุ่ง ผมคิดให้เลย

ตู้ 24 นิ้วมาตรฐาน ปริมาตรน้ำส่วนมากหักกรวดกับหินแล้วจะอยู่ราวๆ 45 ลิตร
ต้องการใส่ยา 0.6ppm ซึ่งก็คือ 45*0.6 = 27mg.
ก็เอายา 500mg. ไปละลายน้ำ 100ml. แล้วดูดมา 45/5 = 9ml. แล้วเอาใส่ลงตู้ไป (แก้ไขตัวเลขที่ผิดครับ ขอบคุณคุณ K@L●N`ด้วยครับที่แจ้ง)
ก็เอายา 500mg. ไปละลายน้ำ 100ml. แล้วดูดมา 27/5 = 5.4ml. แล้วเอาใส่ลงตู้ไป

ตู้ 36 ก็จะประมาณ 150 ลิตร ก็ 150*0.6 --> 90/5 = 18ml.

ตู้ 48 นิ้ว ประมาณ 250 ลิตร 250*0.6 --> 150/5 = 30ml.

ถ้าใช้โดส 0.6ppm. นี่ ประมาณวันสองวันก็จะเริ่มเห็นพลานาเรียและหนอนต่างๆนอนตายแล้วครับ ถ้ายังไม่ตายหรือตายไม่หมดก็เปลี่ยนถ่ายน้ำสักครึ่งตู้แล้วใส่ยาลงไปเพิ่ม ขยับโดสขึ้นไปทีละนิด

แต่ถ้าใช้โดสประมาณ 2ppm. บางทีไม่กี่ชั่วโมงก็จะเห็นพวกพลานาเรียและหอยตายเกลื่อนแล้วครับ

เท่านี้แหละครับ สำหรับการใช้ยามีเบนดาโซล แต่เข้าใจไว้ก่อนนะครับว่าการใช้ยามีความเสี่ยง ไม่ใช้ยาแล้วหาวิธีควบคุมทางอื่นจะดีกว่า


ถ้าต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเรื่องการกำจัดสัตว์ประเภทหนอนในตู้ปลา แนะนำอ่านข้อมูลเพิ่มเติมตามนี้เลยครับ

มาลุยพลานาเรียให้สิ้นซากกัน - banx
Killing Planaria & Hydra with Fenbendazole

[Phong]

เคยได้ยินมาว่าพวกยาพวกนี้มีผลต่อต้นไม้น้ำบางชนิดจริงหรือเปล่าครับ

[GAMMARAY]

ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับ

เคยอ่านข้อมูลนี้จากบอร์ดเก่าครับ
และเคยลองกลั้นใจทำดูกับตู้ฝึกหัดเหมือนกัน

[Chonpatin Gitwongphak]

โทษครับอ่านแล้วสับสนนิดหน่อย สรุปไม่เป็นอันตรายกับกุ้ง แต่เป็นอันตรายกับกุ้งแคระ หรือเปล่าครับ? 

[บัง]

โทษครับอ่านแล้วสับสนนิดหน่อย สรุปไม่เป็นอันตรายกับกุ้ง แต่เป็นอันตรายกับกุ้งแคระ หรือเปล่าครับ? 

ถ้าไม่เกิน 2ppm. ไม่เคยพบว่ามีอันตรายกับกุ้งทุกชนิดครับ

[บัง]

เคยได้ยินมาว่าพวกยาพวกนี้มีผลต่อต้นไม้น้ำบางชนิดจริงหรือเปล่าครับ

โดสสูงสุดที่ผมเคยใช้คือ 2ppm ก็ไม่เคยเห็นมีต้นอะไรตายนะครับ ต้นไม้ผมก็มีหลายอย่างอยู่ แม้แต่มอสขนนกกับบลิกซ่าที่ค่อนข้างอ่อนแอกับสภาพน้ำก็ยังอยู่ดี และมันก็ไม่น่าจะมีด้วย กลไกการออกฤทธิ์ของมันไม่เกี่ยวอะไรกับพืชเลย

[Thalamus]

กลไกการออกฤทธิ์ครับ
Mebendazole inhibits formation of helminth microtubules. It selectively and irreversibly blocks the uptake of glucose and other nutrients in susceptible helminths, resulting in endogenous depletion of glycogen stores in the helminth.

[บัง]

กลไกการออกฤทธิ์ครับ
Mebendazole inhibits formation of helminth microtubules. It selectively and irreversibly blocks the uptake of glucose and other nutrients in susceptible helminths, resulting in endogenous depletion of glycogen stores in the helminth.

ขอบคุณที่ช่วยเสริมครับ ผมแปลและใส่ในบทความเรียบร้อยแล้ว

[Anoom]

ถ้าใช้เบนด้า 500 กำจัดหอยในตู้ไม้น้ำ จะมีผลอะไรกับปูแมงมุมไหมครับ

[บัง]

ถ้าใช้เบนด้า 500 กำจัดหอยในตู้ไม้น้ำ จะมีผลอะไรกับปูแมงมุมไหมครับ

ไม่น่ามีครับ

[LAWIST19]

ยาตัวนี้มีผลกับระบบแบคทีเรียในกรองมั้ยครับ
เวลาใช้ต้องปิดกรองก่อนมั้ยครับ