หน้าหลัก
ค้นหา
บทความ
คำนวณ
ล๊อกอิน
สมัครสมาชิก
Wed 24/Apr/2024
ในธรรมชาติกุ้งยามาโตะจะอาศัยอยู่ในลำธารตามภูเขา, แต่ตัวอ่อน(larvae)จะถูกปล่อยไปสู่ทะเล, ที่ซึ่งตัวอ่อนจะใช้เป็นที่อยู่และแหล่งอาหาร โดยการกินแพลงตอนเพื่อเจริญเติบโต หลังจากที่เจริญเติบโตแล้ว ก็จะอพยพกลับไปสู่แหล่งน้ำจืด ถ้าเราต้องการจะเพาะพันธุ์กุ้งยามาโตะ เราจำเป็นที่จะต้องเลียนแบบวงจรนี้ เพราะฉนั้นตัวอ่อนจึงควรจะถูกย้ายไปอยู่ในน้ำเค็มให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ อย่างช้าที่สุดไม่ควรจะเกิน8วันหลังจากที่ตัวอ่อนถูกปล่อยออกมา เพราะว่าหลังจากนี้ไปแล้วตัวอ่อนจะไม่สามารถอยู่ในน้ำจืดหรือน้ำกร่อยที่มีความเค็มไม่เพียงพอได้ ไม่จำเป็นที่จะต้องค่อยๆเพิ่มความเค็มขึ้นทีละนิด เพระว่าตัวอ่อนสามารถอยู่ในน้ำเค็มได้เลย ในการทำน้ำเค็ม, ผู้เขียนแนะนำให้ใช้น้ำทะเลที่ผ่านการกรองมาแล้ว หรือน้ำเกลือที่ผสมเพื่อการเลี้ยงปลาทะเล สำหรับน้ำเกลือที่ใช้เลี้ยงปลาทะเล จะต้องทำการตีและเป่าอากาศก่อนนำมาใช้งาน
ข้อแนะนำสำหรับค่าความเค็มของน้ำ ผู้เพาะเคยทดลองใช้ค่าความเค็ม17 ppt (parts per thousand = หนึ่งส่วนต่อพัน) ปรากฏว่าตัวอ่อนจะตาย97%ภายใน3อาทิตย์แรก แต่หลังจากที่ลองใช้น้ำทะเลบริสุทธิ์(ค่าความเค็ม35 ppt) จะไม่ค่อยมีการสูญเสียและตัวอ่อนจะโตไวมาก
คำเตือน : น้ำที่มีความเค็มต่ำกว่า30 ppt จะทำให้ตัวอ่อนมีอัตราการสูญเสียสูง
ผู้เพาะใช้หัวทรายเป่าเพื่อทำให้น้ำหมุนเวียน เพราะว่าผู้เพาะเคยเสียตัวอ่อนไป เนื่องจากตัวอ่อนไปติดอยู่บนผิวหน้าของน้ำ(จากแรงตึงผิว) เนื่องมาจากผู้เพาะไม่ได้ทำการเปลี่ยนถ่ายน้ำ เลยทำให้เกิดฝ้าขึ้นที่ผิวน้ำ ผู้เขียนเลยต้องรีบทำการเอาฝ้าออกและเพิ่มอ๊อกซิเจน เพื่อให้น้ำหมุนเวียนได้มากขึ้น หลังจากนั้นก็จะไม่มีปัญหาเรื้องตัวอ่อนไปลอยติดผิวน้ำ ถึงแม้ว่าตัวอ่อนจะไม่ไวต่อการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของน้ำ แต่ผู้เพาะก็แนะนำให้ทำการเปลี่ยนถ่ายน้ำ20%ทุกๆสองวัน เพื่อรักษาคุณภาพของน้ำให้ดีอยู่เสมอ
รูปตู้ขนาด15ลิตรสำหรับเลี้ยงตัวอ่อน
ระบบหมุนเวียนน้ำ : หัวทรายและปั๊มอ๊อกที่ลดแรงลมแล้ว
แผ่นพลาสติคสีดำติดเทปที่ด้านข้างและก้นตู้ เพื่อช่วยตัวอ่อนในการว่ายน้ำ
แสง : หลอดฟลูออเรสเซนต์11 W เปิด24ช.ม.ต่อวัน 7วันต่อสัปดาห์
อุณหภูมิ : 22 - 24 เซลเซียส
การให้อาหารตัวอ่อน
ในอาทิตย์แรกตัวอ่อนต้องการอาหารที่มีขนาดเล็กมากๆ ยกตัวอย่างเช่น สาหร่ายสไปรูริน่าผง, ยีสต์ผง
ผู้เพาะให้อาหารตัวอ่อน5ครั้งต่อวัน ขั้นแรกผู้เพาะใส่ยีสต์สำหรับหมักเบียร์/ไวน์เพื่อทำให้เกิดน้ำเขียว (ซึ่งเป็นตะใคร่ขนาดเล็ก), Baby Star II (50-100 microns microencapsulated อาหารสำหรับปลาน้ำจืดที่กำลังวางไข่) และหลังจากหนึ่งอาทิตย์ผ่านไปใช้ Golden Pearls (50-100microns microencapsulated อาหารสำหรับลูกกุ้งทะเล)
หมายเหตุ : Baby Star II และ Golden Pearls น่าจะเป็นชื่อทางการค้าของอาหารปลาครับ ไม่แน่ใจว่าในบ้านเรามีขายรึเปล่า (ผู้แปล)
Golden pearls น่าจะเป็นอาหารที่ดีที่สุด ตัวอ่อนจะชอบมากและโตเร็ว และจากสีของตัวอาหารเองทำให้เรารู้ได้ว่าตัวอ่อนกำลังกินอยู่ (ไส้จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดงและต่อมา ตัวอ่อนจะเปลี่ยนเป็นสีส้ม) ถึงแม้ว่า Golden Pearlsจะเป็นอาหารที่ดี แต่ก็ควรจะให้อาหารที่หลากหลายด้วย และGolden Pearlsยังทำให้น้ำเสียได้ง่าย ดังนั้นจึงไม่ควรจะให้ในปริมาณที่มากๆ
ผู้เพาะได้ทดลองให้ตัวอ่อนกินลูกอาร์ทีเมียด้วย ซึ่งตัวอ่อนก็สามารถจะจับกินได้เป็นบางส่วน แต่ลูกอาร์ทีเมียโตไวมาก จนใหญ่เกินกว่าที่ตัวอ่อนจะสามารถกินได้ และอาร์ทีเมียจะเริ่มออกลูกในตู้เพาะ ซึ่งจะมาแย่งอาหารตัวอ่อน ดังนั้นผู้เพาะจึงเตือนให้ระวังเรื่องการให้อาร์ทีเมียกับตัวอ่อน
รูปตัวสีขาวๆคืออาร์ทีเมีย จากที่แรกที่นำมาเป็นอารหารตัวอ่อน แต่ตอนนี้กลับโตและออกลูก ตัวสีส้มคือตัวอ่อนในขั้นmysid(ตัวอ่อนขั้นสุดท้าย) ตัวจะยาว8ม.ม. สีส้มคาดว่าน่าจะมาจากcarotenoidsใน Golden Pearls
รูปถ่ายClose-upของตัวอ่อนในขั้นmysid รูปนี้ถ่ายขึ้นก่อนที่ตัวอ่อนตัวแรกจะเปลี่ยนไปเป็นลูกกุ้ง(postlarvae) ของสีน้ำตาลแดงในหัวคืออาหารที่ตัวอ่อนกินเข้าไป ตัวอ่อนมีขนาด8ม.ม.
การเจริญเติบโต
ตัวอ่อนจะเริ่มมีลักษณะให้เห็นเป็นตัวกุ้ง(postlarvae)ประมาณวันที่30 เมื่ออยู่ที่ลักษณะนี้ลุกกุ้งจะมีความยาวโดยประมาณ8ม.ม. และจะไม่เหลือลักษณะของแพลงตอนอีกต่อไป และจะเริ่มตัวใสขึ้นเหมือนกุ้งโต จากประสพการณ์ของผู้เพาะแนะนำว่าควรจะรีบย้ายกุ้งกลับสู่น้ำจืด หลังจากที่ลูกกุ้งเปลี่ยนสภาพจากตัวอ่อน(แพลงตอน)มาเป็นกุ้งเต็มตัว
จากข้อมูลชองบางเว๊ป จะบอกว่าต้องใช้เวลา80-90วัน ลูกกุ้งถึงจะเป็นตัว แต่ลูกกุ้งของผู้เพาะจะเปลี่ยนเป็นตัวที่30-60วัน ที่แตกต่างกันอาจจะเป็นเพราะค่าความเค็มที่อ่อนกว่า, การให้อาหารที่ไม่เพียงพอ และอาหารที่ไม่ได้คุณภาพ
รูปลูกกุ้ง(postlarvae)ที่เพิ่งเปลี่ยนสภาพใหม่ๆ ขนาดอยู่ที่7-8ม.ม.
รูปรูปClose-upของลูกกุ้ง(postlarvae)2ตัวที่เพิ่งเปลี่ยนสภาพมาใหม่ๆ ให้สังเกตุthoraxและขาที่ใช้เดิน
การกลับสู่น้ำจืด
ตัวอ่อนจะไม่เปลี่ยนเป็นลูกกุ้งพร้อมกันทีเดียวทั้งหมด จะใช้เวลาประมาณ2สัปดาห์ ตัวอ่อนส่วนใหญ่ถึงจะเปลี่ยนเป็นลุกกุ้ง แต่ผู้เพาะก็ยังสูญเสียตัวอ่อนไปถึง50 - 75% ในระหว่างที่เปลี่ยนเป็นลุกกุ้ง สรุปว่ามันมีปัญหาในขั้นตอนระหว่างการเปลี่ยนจากตัวอ่อนมาเป็นลูกกุ้ง ปัญหาเรื่องอาหาร? การกินกันเอง? หรืออาจจะเป็นการที่ยังอยู่ในน้ำเค็มไม่นานพอ หลังจากที่ตัวอ่อนเปลี่ยนมาเป็นลูกกุ้ง? ผู้เพาะไม่สามารถทราบได้
วันที่48 ผู้เพาะได้ทดลองเอาลูกกุ้ง10ตัว กลับไปเลี้ยงในตู้น้ำจืดที่ใช้เลี้ยงตัวพ่อ-แม่ ผู้เพาะได้ปล่อยลูกกุ้งลงในกล่องกัก เลยสังเกตุได้ว่าลูกกุ้งยังมีชีวิตอยู่ หลังจากที่อยู่ในน้ำจืดมา12ชั่วโมง แต่หลังจากที่ปล่อยลูกกุ้งออกจากที่กักไปแล้ว เราจะไม่สามารถมองเห็นได้อีก แต่ผู้เพาะคาดเดาเอาว่าลูกกุ้งน่าจะรอด แต่เนื่องจากขนาดตัวที่เล็กมาก, ไม้น้ำที่หนาแน่น และที่ซ่อนซึ่งมีอยู่มากมายในตู้ ทำให้ผู้เพาะไม่สามารถมองเห็นได้อีก
ลูกกุ้งที่ยังเหลืออยู่ทั้งหมด ผู้เพาะได้ปล่อยลงสู่ตู้เพาะเลี้ยงขนาด30ลิตร มีก้อนหิน, ทราย และที่หลบซ่อนให้บ้าง โดยหวังว่าจะสามารถหลีกเลี่ยงการสูญเสีย จากการกินกันเองไปได้บ้าง ในตอนแรกให้ค่าความเค็มอยู่ที่17 ppt หลังจากผ่านไปหนึ่งอาทิตย์ก็ลดลงเหลือ10 ppt ผู้เพาะได้ให้ลูกกุ้งกินสาหร่ายสไปรูริน่าแบบเม็ด, อาหารปลาแบบแผ่นเอามาป่น
สัปดาห์แรกหลังจากที่ย้ายมาอยู่น้ำจืด ลูกกุ้งจะเริ่มแอบตลอดเวลา แต่หลังจากนั้นลูกกุ้งก็จะปรับตัวให้เหมือนกับกุ้งโต โดยใช้เวลาส่วนใหญ่คุ้ยหาอาหารและว่ายน้ำบ้าง
วันที่65 มีลูกกุ้งเหลือรอดอยู่ประมาณ50ตัว ตัวใหญ่ที่สุดยาวประมาณ15ม.ม. ตัวเล็กที่สุดยาวประมาณ10ม.ม.
เรื่องที่น่าสนใจจากการเฝ้าสังเกตุ : เมื่อไหร่ก็ตามที่ผู้เพาะเปลี่ยนน้ำในตู้ กุ้งจะเริ่มว่ายน้ำแบบบ้าคลั่ง และว่ายต่อเนื่องเป็นเวลาหลายชั่วโมง สันนิษฐานว่าการเปลี่ยนน้ำ ทำให้สัญชาตญาณของการอพยพเกิดขึ้น
วันที่127 หลังจากที่ออกมา, ลูกกุ้งตัวใหญ่ที่สุดของผู้เพาะจะโตเท่ากับตัวเล็กๆที่มีขายในร้าน(25ม.ม.) และถึงแม้ว่าผู้เพาะจะเก็บลูกกุ้งไว้จนมันโตจนมีขนาด1ซ.ม.หรือโตกว่า ผู้เพาะจึงรู้ว่าการทดลองเพาะได้สำเร็จลงด้วยดี และจากการให้อาหารมากๆ, ตู้เพาะที่มีขนาดใหญ่, ลูกกุ้งจะมีขนาดโตเท่าที่ขายๆกันในท้องตลาดได้เร็วขึ้น
รูปกุ้งวัยรุ่นกำลังกินอาหาร ตัวใหญ่ที่สุดในรูปประมาณ25ม.ม. รูปนี้ถ่ายตอนวันที่127หลังจากที่แม่กุ้งปล่อยตัวอ่อนออกมา ดูจากกุ้งของผู้เพาะที่มีขนาดเท่าที่ขายในท้องตลาด สรุปได้ว่าผู้เพาะได้ประสพความสำเร็จ
บทส่งท้าย : หลังจากที่ผู้เพาะได้เขียนบทความนี้ขึ้นมาแล้ว ผู้เพาะได้รับสำเนา"The complete larval development of Caridina japonica De Man (Decapoda, Caridea, Atyidea) reared in the laboratory" by Ken-Ichi Hayashi & Tatsuo Hamano" ซึ่งมีข้อขัดแย้งกับบทความข้างต้นของผู้เพาะอยู่2จุดคือ
อย่างแรก แม่กุ้งจะตกไข่1873ฟองโดยประมาณ แต่ผู้เพาะไม่ได้มานั่งนับ รู้เพียงแต่ว่าแม่กุ้งตกไข่เยอะมาก
ขนาดของตัวอ่อน(larvae)อยู่ที่ประมาณ1.7ม.ม.(อ้างจากงานวิจัยของHayashi & Hamano)แต่ของผู้เพาะจะอยู่ที่2-3ม.ม.
อย่างที่สอง ซึ่งสำคัญมาก เรื่องความเข้าใจผิดเกี่ยวกับค่าความเค็มของน้ำ Hayashi & Hamanoอ้างในรายงานว่า การสูญเสียตัวอ่อนในค่าความเค็มต่างๆตั้งแต่8.5 ppt; ที่17 pptตัวอ่อนจะรอด80%; และที่35 ppt(น้ำทะเล)ตัวอ่อนจะรอด11%
แต่นี่คือสิ่งที่แตกต่างไปจากที่ผู้เพาะได้ค้นพบ, ไม่มีตัวอ่อนรอดเลยที่ความเค็มต่ำกว่า25 ppt, ที่25 pptมีตัวอ่อนรอด3ตัวจากประมาณ200ตัว และอยู่รอดถึง4สัปดาห์โดยไม่มีการเปลี่ยนเป็นลูกกุ้ง, และที่30-35 pptจะมีตัวอ่อนรอดตายเยอะมาก(ประมาณ80% และสามารถอยู่รอดจนกลายเป็นกุ้งเต็มตัว) หมายเหตุถ้าค่าความเค็มสูงกว่า35 pptก็จะทำให้ตัวอ่อนตายได้
หมายเหตุ ผู้แปลได้ทำการแปลและเรียบเรียงใหม่จาก Breeding Yamato (a.k.a. Amano) shrimp, Caridina japonica by Mike Noren
ทั้งนี้ผู้แปลได้แปลและเรียบเรียงใหม่ ตามความเข้าใจของผู้แปล หากผิดพลาดหรือตกหล่นประการใด ต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้ และถ้ามีข้อผิดพลาดตรงไหน รบกวนช่วยแจ้งมาด้วยครับ จะได้ทำการแก้ไขในลำดับต่อไป
ผู้แปลไม่ได้ทำการแปลบทความทั้งหมดตั้งแต่ต้น(การดูเพศกุ้ง) แต่ได้ทำการแปลเน้นในเรื่องของการอนุบาลลูกกุ้งเป็นหลักครับ
