หากพูดถึงปลาค้อ : หลายๆท่านคงนึกถึงปลาค้อใหญ่ เพลงดังแถบอีสานบ้านเราในเวลานี้ แต่วันนี้ผมจะพาทุกๆท่านมาทำความรู้จักปลาค้อ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Balitoridae; อังกฤษ: Hillstream loach, River loach)
อยู่วงศ์เดียวกับตระกูลปลาหมูถือได้ว่าเป็น ญาติๆกัน ปลาค้อเป็นที่รู้จักกันมานานแล้ว นักเลี้ยงปลาบ้านเรา ไม่ว่าจะเป็นปลาไทยหรือปลาต่างเทศ น้อยคนนักที่จะไม่รู้จักปลา รูปทรงยาวๆ เหมือนปลาหมูลายสวยๆพวกนี้
ปลาค้อมีหลายสายพันธุ์ครับ จนทุกวันนี้ก็ยังเจอพันธุ์ใหม่ๆอยู่ตลอด ปลาพวกนี้มีลวดลายแปลกๆมากมาย
เช่นสีส้ม สีแดง ลายทาง ลายขวาง ลายเหมือนม้าลายก็มี หรือเป็นพวกดำๆด่างๆ ซึ่งมีมากมายหลายวาไรตี้เลยทีเดียว [on_008]
ปลาค้อถือเป็นปลาที่มีขนาดเล็ก รูปร่างเพียวยาว ลักษณะการว่ายจะเป็นการว่ายพุ่งไปด้านหน้า มีนิสัยขี้อายชอบหลบ
ลักษณะการอยู่อาศัย ชอบอยู่อาศัยบริเวณที่น้ำไหล อ๊อกซิเจนเยอะ กินได้ทั้งพืชและสัตว์หรือแมลงขนาดเล็ก ชอบอยู่น้ำเก่าหน่อย Ph 6-7.5 น้ำเย็นๆ 24องศา - 28 องศา
หากเราจะเลี้ยงปลาพวกนี้ให้มีความสุขต้องใส่ใจในความสะอาดของน้ำอยู่เสมอเนื่องจากปลากลุ่มนี้ค่อนข้างไวต่อค่าน้ำต่างๆและอุณหภูมิ
สถานที่อยู่อาศัยของปลากลุ่มนี้
ระบบการเลี้ยงปลากลุ่มนี้
อันนี้เป็นของเวปนอกครับ เราสามารถเอามาปรับใช้กับตู้เราได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะตู้ปลาหมูหรือปลาผีเสื้อติดหิน พวกนี้จะชอบน้ำที่มีกระแส มากๆ
ขนาดตู้
ตู้ที่เหมาะกับเลี้ยงปลากลุ่มนี้ควรเป็นตู้ที่มีขนาดใหญ่ตั้งแต่ 24 *12นิ้วขึ้นไป ไม่ควรต่ำกว่านี้ครับ ถ้าให้แนะนำจบที่ 36*18 ครับ ^^ ปลาจะมีพื้นที่ว่ายเยอะ
ระบบกรอง
โดยระบบกรองแนะนำกรองแขวนกรณีไม่มีพื้นที่ก็ใช้กรองในตู้โดยต่อ กระบอกกรองกับปั๊ม power head และใช้กรองกรวดควบคู่กันก็พอได้ครับเน้นว่าน้ำควรมีกระแสเพื่อที่ปลาจะได้มีแรงกระตุ้นในการออกหากินครับ แต่อย่าถึงขนาดใส่ปั้มจนปลาปลิวละ เดียวจะเกิดการฆาตกรรมหมู่ซะเปล่าๆ เลือกปั้มที่มีขนาดพอดีกับตู้ครับ
เช่น ตู้ 24 ใช้ปั้ม 600-900 lite/hr
ตู้ 48 ก็ใช้ขนาด 1600-200 lite/hr เป็นต้น
อาหาร
เรื่องอาหารการกิน ช่วงแรกๆแนะนำไส้เดือนน้ำ ล้างสะอาด แล้วค่อยๆปรับเป็นอาหารเม็ดครับ ไม่ควรอดอาหารปลาในช่วงแรก เนื่องจากปลากลุ่มนี้ค่อนข้างอ่อนแอ(กรณีเป็นปลาจับ ปลาค้อส่วนมากจับเกือบหมดครับที่เพาะได้อาจมีซึ่งผมไม่รู้ว่ามีหรือไม่) ร้านที่เราซื้อเค้ามาก็ไม่แน่ใจว่าพักปลามานานเท่าไหร่ ปรับอาหารแล้วหรือไม่ ให้เราถามก่อนซื้อครับ จะได้เลี้ยงถูก
อาหารการกินถ้ากินเม็ดแล้วสบายครับ ใส่อะไรไปกินหมด ตั้งแต่ฮิคาริซองดำ อาหารปลาแพะ เตรตร้าบิท ปลากลุ่มนี้กินไม่จุมากครับให้ครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยๆพอกินหมด
น้ำที่ใช้เลี้ยง
เรื่องน้ำที่ใช้เลี้ยงก็น้ำประปาพัก2วันหรือกรองผ่านเครื่องกรองครับ ถ้าให้ดีเป็นน้ำ RO จะดีมากๆ โดยเราควรเปลี่ยนถ่ายน้ำทุก7วันครั้งละ 10-20% ครับ
วัสดุรองพื้นและการตบแต่ง
วัสดุรองพื้นไม่ควรเป็นอย่างยิ่งที่จะใช้หินที่มีความคมเช่น หินนิลดำ หินเกร็ด ปลาก้นตู้อย่างปลาค้อเค้าอาจว่ายเเฉลบท้องจะเป็นแผลและติดเชื้อได้ง่าย
ควรรองพื้นด้วยกรวดแม่น้ำหรือทรายบางๆ แนะนำกรวดแม่น้ำครับ หรือจะลงกรวดลูกรังก็สวยไปอีกแบบ(แต่ล้างยากมากๆ)
การตบแต่งตู้สามารถทำได้โดยใส่ขอนไม้ลงไปหรือกลุ่มหินอาจประดับด้วยไม้น้ำตระกูลอะนูเบียสซักนิด
เรื่องไฟถ้าไม่มีไม้น้ำก็ใช้ตามสะดวก แต่ถ้าหากมีไม้น้ำแนะนำติดไฟให้พอมีแสงให้ต้นไม้ได้สังเคราะห์แสงด้วยเพื่อเป็นการตัดวงจรไนเตรทไปในตัว
มาถึงตรงนี้ผมขอแนะนำปลาค้อซักเล็กน้อยละกันครับ
หากพูดถึงปลาค้อส่วนใหญ่เราคงนึกถึงปลาค้อ ซูโม่ หรือปลาค้อม้าลาย ทั้งๆที่ปลาชนิดนี้มีมากกว่า 100 สายพันธ์
ผมขอยกตัวอย่างสกุลปลาค้อที่เราอาจจะเคยเห็นหน้าค่าตามาบ้างแล้ว
ค้อซูโม่ เป็นปลาที่มาจากพม่ามีเข้ามาขายบ้านเราเรื่อยๆ เรื่องสีสันนี้เป็นปลาค้อที่มีสีสวย ออกส้มๆแดงๆที่กลางลำตัว
ปลากลุ่มนี้สามารถเลี้ยงรวมกันได้ครับ ไม่กัดกันแต่จะมีไล่ที่กันบ้างตามภาษาปลาหวงถิ่น
Scientific name: Schistura balteata (Rendahl, 1948)
Common name: Tri Band Sumo Loach
Synonyms: Nemacheilus balteatus
Distribution: Malwedaung, in Tenasserim, Myanmar.
Sexual Dimorphism: Unknown. Mature males are said to have 'puffed cheeks' when viewed head-on. Mature females likely to have a much rounder abdomen.
Maximum size: 10cm (4").
ปลาค้อชนิดนี้เลี้ยงง่ายมากแถมนิสัยไม่ดุร้ายเหมือนเพื่อนรวมสกุลอย่างปลาหมู
ตัวต่อมา
เหมือนค้อซูโม่ครับ แต่มาจากบ้านเรานี้ละ ตัวนี้ผมมีไว้ในครอบครองอยู่ 4 หน่วย ตัวนี้เป็น sp ครับ ยังไม่ระบุชื่อ เรื่องสีนี้น้องๆค้อซูโม่เลย
Scientific name: Schistura sp. aff paucifasciata
Common name: None known.
Synonyms: Unknown at the present time.
ตัวที่บ้านครับ
เจ้านี้เลี้ยงง่ายครับ ใส่ไรไปกินหมด ขนาดเป็นปลาจับไม่ต้องมานั้งหัดให้เมื่อย ฮิคาริซองดำ เตรตร้าบิท แม้กระทั้งเอ๊กเซล ลองแล้วกินหมด ถ้าใส่กุ้งฝอยไปนี้จะชอบเป็นพิเศษ
ตัวต่อมาเป็นเจ้านี้ครับ แหล่งจากเวียดนาม
Balitoridae: Nemacheilinae
Yunnanilus cruciatus (Rendahl, 1944)
Synonyms: Micronemacheilus cruciatus, Nemacheilus cruciatus
Common Names: Banded Dwarf Loach, Hovering Zebra Loach, Vietnamese Multi Banded Zebra Loach
Family: Balitoridae
Continent: Asia
Distribution: Vietnam
Habitat: freshwater lakes & streams
Food: live, frozen & commercial foods
Water Temperature: 22-25°C
Water Chemistry: pH 6.5-7.5
FBAS Size: Males [35mm] Females [35mm]
Maximum size: 3.5cm (1.4").
โดยเจ้านี้ถือเป็นปลาค้อไซด์จิ๋ว ขนาดไม่เกิน 1.4 นิ้ว ตัวเล็กมากๆ ที่บ้านนี้ว่ายเป็นปลากลางน้ำเลยทีเดียว ชอบว่ายรวมกลุ่มกันครับ ถือเป็นปลากลุ่มได้เลยทีเดียว ^^
มาถึงปลาค้อไทยๆกันบ้างครับ
ตัวนี้เป็นปลาค้อบ้านเราที่ตัวจริงผมก็ยังไม่เคยเห็นซักที -*- เป็นปลาที่พบได้ค่อนข้างกระจาย ไม่ว่าจะเป็นลุ่มแม่น้ำโขงหรือแม่น้ำเจ้าพระยา
Scientific name: Nemacheilus masyai (Smith, 1933)
Common name: Arrow Loach, Checkerboard Sand Loach
Synonyms: Nemacheilus masyae, Noemacheilus masyae
Distribution: western Malaysia, Peninsular Thailand, the Meklong and part of the Mae Nam Chao Phraya basins. Possibly Mekong.
Sexual Dimorphism: Females are generally larger with a rounder abdomen.
Maximum size: 5.25 Inches (13.5cm)
Similar to: Nemacheilus pallidus
ค้อ8แถบครับ
วงศ์ปลาค้อยังมีอีกหลายชนิดที่สวยๆ และน่าหามาเลี้ยงครับ แต่สิ่งอื่นใดที่สำคัญที่สุดไม่ใช่เพียงเราเลี้ยงเค้าไว้ดูเล่นอย่างเดียว แต่ต้องเลี้ยงเค้าให้มีความสุขด้วยครับ
เลี้ยงปลาให้สนุกและมีความสุขครับ
สวัสดี
ภาพจาก http://www.loaches.com
ที่บ้านบางส่วนครับ